Terwijl de kunstenaars in oktober een eerste hoofdstuk presenteerden in de vorm van een installatie in het Amsterdam Museum als onderdeel van Refresh Amsterdam 2 en een performance en tentoonstelling in Podium Mozaïek als tweede hoofdstuk, zal in de Appel een derde hoofdstuk worden gepresenteerd, dat zich richt op de getuigen. De getuigen zijn de ongedocumenteerde vluchtelingen. Door middel van video’s van gesprekken met hen, zoomen Raul en Ehsan in op hun ervaringen met het leven in een gemeentelijke opvang en hun strijd om bewijs te verzamelen voor het tribunaal tegen de stad Amsterdam in 2025.

In het decor van een steeds verder aftakelende garage aan de rand van Amsterdam Zuidoost zocht een groep ongedocumenteerden hun toevlucht. Hun benarde situatie trok de aandacht van de gewaardeerde sociaal advocaat Pim Fischer, die onbevreesd hun zaak verdedigde en de gemeente Amsterdam voor de rechter daagde om hun fundamentele mensenrecht op onderdak af te dwingen. De rechter verordonneerde dat Amsterdam onderdak moest bieden met onvoorwaardelijke toegang tot Bed, Bad en Brood. In een vastberaden streven naar gerechtigheid breidde de strijd zich uit naar het nationale niveau, toen de staat zelf werd aangeklaagd voor het niet bieden van de noodzakelijke inzet.

In een baanbrekende beslissing stelde het Europese Hof de eisers in het gelijk en legde het onvoorwaardelijke toegang tot onderdak in het hele land op. Toen de faciliteiten werden gebouwd, gloorde er een sprankje hoop voor mensen in nood. De Raad van State kwam echter met een voorwaarde, de ongrijpbare vierde “B” – “Begeleiding”. Deze hield in dat het gebruik van de opvangfaciliteiten afhankelijk was van de deelname van ongedocumenteerden aan een oriëntatieprogramma voor repatriëring, dat binnen een jaar moest zijn afgerond.

Deze voorwaarde legde de complexiteit van de situatie bloot, waarbij het nastreven van fundamentele mensenrechten verstrikt raakte in bureaucratische mandaten. De dichotomie tussen het bieden van onderdak en de vraag naar oriëntatie op repatriëring vormde een moreel en ethisch dilemma. De wisselwerking tussen wettelijke verplichtingen en menselijk mededogen raakte verstrikt in een web van onzekerheid.

De tentoonstelling wordt geactiveerd door live activiteiten. Rondleidingen door de kunstenaars en activiteiten door deelnemers aan het project zullen plaatsvinden tijdens de duur van de tentoonstelling. Ook is er in mei een symposium over de grenzen van het recht en het volkstribunaal. Meld je aan voor de nieuwsbrief en houd de website de komende weken in de gaten voor data en verdere details.

Mourning Sociality
(in the honor of Professional Mourners around the world) by Raoni/Muzho Saleh
Mourning Sociality is een ceremonie gefaciliteerd door choreografe Raoni/ Muzho Saleh, die socialisatie centraal stelt door middel van de collectieve praktijk van rouw. Het is een 4 uur durend participatief evenement dat het collectief samenkomen eert door middel van kreunen en rouwen als een uiting van liefde voor het verlies. In deze ruimte staat het verdriet centraal dat gepaard gaat met het geweld van de koloniale psyche en structuren. De bedoeling van deze bijeenkomst is om collectief te oefenen in het liefhebben van ons gebroken hart zonder iets te hoeven repareren. In deze ruimte worden jammerende en klagende ritmes aangemoedigd door andere trillende stemmen zodat we niet hoeven te lijden in eenzaamheid en gevoelloosheid.

Caer Ascendiendo (Fall Ascending), 2022
by Francisca Khamis Giacoman with performers Sancha Meca Castro and Nara Gonçalves
Twee performers ontvouwen een object in antwoord op een reeks instructies. Binnen deze instructies ontvouwt zich een verhaal – het verhaal van de migratie van de familie van de kunstenaars van Palestina naar Chili, met de nadruk op de connectie met de textielindustrie, specifiek door de creatie van een parachute. De parachute werd gemaakt door de vader en broer van de kunstenaar en als pakket naar haar opgestuurd. De parachute blijft in de Appel tijdens het Housewarming programma.

Deze performance is onderdeel van Stressing Solidarity, een programma tussen Framer Framed, Kunsthal Gent, Amsterdam School of Cultural Analysis (UvA) en Disarming Design, om betekenisvolle betrokkenheid bij de Palestijnse strijd te bevorderen door middel van artistieke projecten en kritische infrastructuren. Meer informatie over de andere programma’s vind je hier.

Woensdag 20 maart:
13:00 – 13:30
Deuren open

13:30 – 17:30
Mourning Sociality, samenkomst door Raoni/Muzho Saleh
18:00 – 18:30
Caer Ascendiendo, performance door Francisca Khamis Giacoman

Donderdag 21 maart:
19:00- 19:30
Deuren open, dadels en iftar hapjes
19:30 – 20:15
Lecture-Performance Still in my Quotidian
door Siwar Kraytem met Betül Aksu, Alev Ersan en Hanieh Fatouraee

The Diver, 2004
Vertoning van Jumana Emil Abboud 6 min video, herhalend
Deze video vertelt het verhaal van een duiker die anoniem (onbekend geslacht, naam en nationaliteit) en op een eindeloze zoektocht is om ‘Heart’ te vinden. De plaatsen die de duiker bezoekt zijn ook naamloos en worden alleen “aarde, zee, lucht en sneeuw” genoemd. Het zijn niet-opgeëiste gebieden waar de duiker doorheen gaat op diens zoektocht naar ‘Heart’. Door het duikpak te gebruiken als de ultieme sluier, vermomming of als afweermechanisme, is de wereld van de Duiker (net als diens identiteit) enigszins dubbelzinnig, onbekend en niet opgeëist.

Translating Ulysses, 2023
regie Aylin Kuryel en Fırat Yücel, 71 min, Nederlands en Turks met Engelse ondertiteling
Kawa Nemir is als een wandelend woordenboek van de Koerdische taal. Telkens als hij een nieuw woord of een idioom hoort, noteert hij het, om het niet meer te vergeten. Hij beschouwt de Koerdische taal als zijn thuis en zwerft van de ene ballingschap naar de andere. Maar hoe zet je dit collectieve geheugen op papier? Met zijn enorme, oneindige reeks woorden, symbolen en antikoloniale weerklank wordt Ulysses van James Joyce een obsessie voor hem. Een vertaling die alle Koerdische woorden en uitdrukkingen zou bevatten die hij door de jaren heen had verzameld. Uitgeput door de politieke vervolgingen en het taalverbod ontvlucht hij Turkije en zoekt hij zijn toevlucht in het voormalige huis van Anne Frank in Amsterdam, dat nu dienstdoet als verblijf voor verbannen schrijvers. Zal het hem lukken de vertaling van Ulysses af te maken en te publiceren?

Vrijdag 22 maart:
10:00 – 16:00
The Diver
Vertoning van Jumana Emil Abboud 6 min video (herhalend)

18:00 – 19:15
Translating Ulysses
Filmvertoning van Aylin Kuryel en Fırat Yücel

19:30 – 20:30
Gesprek met Aylin Kuryel en Fırat Yücel

A Collision with the Past, 2021
Audio Essay (Engels) door Alina Lupu
Dit audio essay kwam tot stand op uitnodiging van de samenwerking tussen The Input Party en het Instituut voor Sociale Geschiedenis in Amsterdam (IISG). Tijdens het bezoek aan het IISG werd Alina gegrepen door foto’s van het kraakpand De Kalenderpanden. In opdracht van Ja Ja Ja Nee Nee Radio, als onderdeel van onze serie ‘Near Histories’ (samengesteld door Radna Rumping) begon zij aan een onderzoek dat meer dan een jaar zou duren. De Kalenderpanden zijn een voormalig kraakpand in Amsterdam-Oost. Het kraakpand was actief tussen 1996 en 2000 en werd na de ontruiming omgebouwd tot meerdere luxe lofts. Het essay maakt gebruik van archiefmateriaal dat de krakers uit die tijd beschikbaar stelden: een gedocumenteerde tijdlijn van zowel het kraken als de ontruiming. Het probeert ook aan te geven hoe de praktijk van het kraken is veranderd in de afgelopen decennia, sinds het kraakverbod van 2010, en laat zien hoe je twee decennia later nog steeds toegang kunt krijgen tot het Kalenderpandengebouw. Tijdens het samenstellen van het stuk, tussen november 2020 en november 2021, ervoer de kraakbeweging een opleving als huisvestingspraktijk in Amsterdam. De Kalenderpanden zijn gekoppeld aan het pas gekraakte Hotel Mokum, een pand aan de Spuistraat 59 en een aan de Ringdijk 8, beide gekraakt door de Anarcha Feminist Group Amsterdam.

Kraaienest Blijft, 2022
Film door Wouter Stroet, 5 min., Nederlands/Engels met Engelse ondertiteling
Door middel van fotogrammetrische beelden verkent Kraaiennest Blijft de structuren van een schijnbaar verlaten Grand Café in de Nederlandse stad Groningen. Het stuk assembleert verbrijzelde interieurs van – op het eerste gezicht – ongebruikte ruimtes. Fragmenten van een gesprek met voormalige dakloze studenten onthullen dat het pand in werkelijkheid verre van leeg staat en laten zien dat er een alternatief bestaat.

Hotel Mokum, 2023
Film door Yannesh Meijman, 30 min., Nederlands met Engelse ondertiteling
Hotel Mokum is een documentaire over een collectief dat op 16 oktober 2021 het verlaten Hotel Marnix in hartje Amsterdam kraakte. In zes weken tijd transformeerde het collectief het hotel in een thuis, een zelfverklaarde vrije ruimte en een oase in een stad die wordt gesmoord door hyper-gentrificatie. Op het hoogtepunt van zijn populariteit werd Hotel Mokum stopgezet onder het mom van brandveiligheid. Het verhaal van Hotel Mokum is geworteld in protest: tegen zowel de huisvestingscrisis en de kosten van levensonderhoud, als tegen de criminalisering van kraken in 2010 die leidde tot de ontruiming van meer dan 300 kraakpanden in Amsterdam alleen. De film combineert documentairebeelden, archiefmateriaal en gereconstrueerde scènes tot een complex en intiem portret van een hoopvol collectief en de stad die ze proberen terug te winnen.

Zaterdag 23 maart:
14:00- 18:00
A Collision with the Past, 2021
Audio Essay (herhalend) door Alina Lupu (Engels)

18:00
Vertoning van Kraaienest Blijft en Hotel Mokum (Nederlands en Engels)

18:45 – 19:45
Gesprek tussen Yannesh Meijman, Wouter Stroet en Alina Lupu (Engels)