Door het Coronavirus kunnen honderden kunstenaars, instellingen en musea hun programmering niet door laten gaan. Veel kunst blijft daardoor ongezien. Daarom riep mister Motley vorige week, instellingen en kunstenaars op om beelden en informatie te sturen over alle programma’s die zijn geannuleerd. Afgelopen vrijdag werd deel 1 gepubliceerd, vandaag publiceren wij deel 2 van kunstwerken die deze weken niet getoond kunnen worden. Zo hopen we een glimp van deze kunst online wel zichtbaar te kunnen maken. Juist omdat zichtbaarheid, kijken en tonen zo van belang is voor al die waardevolle kunstwerken.

Hieronder staan alle kunstwerken, tentoonstellingen en evenementen die tussen 13 maart en zondag 15 maart zijn ingezonden. Dit is het laatste artikel dat mister Motley publiceert over afgelaste kunst, door de enorme hoeveelheid mails die wij de afgelopen dagen hebben verwerkt is het niet meer mogelijk om nog nieuwe informatie aan te [removed];

*Sommige tentoonstellingen hieronder worden verplaatst naar een later tijdstip, andere tentoonstellingen zijn al even open geweest en zullen nu worden gesloten. Deze precieze informatie is niet bij ons bekend. Voor die informatie kan het beste de website van de desbetreffende instellingen worden bekeken.

Realisme nu, een groepstentoonstelling met onder andere werk van Sarah van Sonsbeeck, Stedelijk Museum Schiedam
‘’Ik doe mee aan Realisme nu in Stedelijk Museum Schiedam, dicht tot nader order. Hier een foto. Mijn werk daarin (op de grond, de lichtprojectie): ‘Moment of Bliss’, 2012
Omdat ik altijd gelukkig word van zonlicht door de ramen zoals het vlakken op muren en vloeren maakt wilde ik dat ervaarbaar maken. De suppoost dacht dat het geen kunstwerk was maar echt zonlicht. Dat vond ik heel mooi.’’

De solotentoonstellingen van Isabelle Wenzel en Wim Jacobs, Galerie Bart, Nijmegen
Isabelle Wenzel: …8, 9, 10. Isabelle Wenzel heeft tien tellen om een pose aan te nemen voor de camera klikt. Het onder tijdsdruk vangen van een beweging hangt nauw samen met de fotografie, een medium dat in deze tijd van betekenis verandert. We fotograferen veel, maar bekijken de gemaakte beelden voornamelijk via de reflecterende schermen van onze computers en mobiele telefoons of laten ze verdwijnen in de cloud. Het boek waar Isabelle momenteel aan werkt is vanwege de tastbaarheid en aandacht het uitgangspunt voor deze expositie.

Wim Jacobs: Geen volgeschilderde doeken, maar een betrekkelijke leegte van waaruit vormen en kleuren naar voren treden. Wim Jacobs is spaarzaam met zijn beeldelementen. Tegenover de bedachtzame wijze waarop details op het doek worden gezet, ontstaat echter een element van spontaniteit. ‘Ik bevraag mijn werk voortdurend, zoek naar beelden, bouw en construeer. Ik kijk lang, wacht met het maken van keuzes, maar neem af en toe risico’s, waarbij gelukjes en toevalligheden een rol mogen spelen.’

Afgelaste kunst – deel 1

‘Never leave a man behind’, een soloshow van Tom van Veen in Galerie Joghem.
‘Sterk geënt op het theatrale aspect van de tragedie, fascineert mij de manier waarop we vandaag de dag met hedendaagse iconen omgaan en simuleren mijn schilderijen bepaalde aannames waarbinnen nuances of zelfs compleet nieuwe beelden kunnen ontstaan. ‘You win some, you lose some’ (2019) heb ik geschilderd met harde verfstreken en open gelaten stukken. Het mythische karakter benadrukte ik door het licht in de handen tevoorschijn te brengen door het weghalen van de verf. De open plekken in het schilderij verbinden zich en suggereren niet alleen licht, maar tonen ook de inwisselbaarheid van logo’s en tekens. De schilderijen doen zich voor als digitale snapshots, specifiek vanwege hun relatie met de transnationale jeugdcultuur. Echter, ik hecht belang aan de verf, kwaststreek, oppervlak en geloof dat, wanneer ze in het echt gezien worden eerder een ervaring van vertraging geven, inherent aan het schilderen; je ziet/ voelt de tijd die nodig was om het beeld te maken. Ik zie ze als geïsoleerde scènes, filmstills bijna, genomen uit een fictief verhaal wat ik schreef tijdens een periode in Turkije, Pittu’.

Wees blij, wees blij, wees godverdomme blij

Het pastelroze nepzwembad gevuld met nepspekjes is propvol minderjarige meiden. In een hoekje wacht een vader rustig tot de poppenkast over is, een andere vader loopt met een ‘echte camera’ om zijn, ik schat, achtjarige dochter heen en geeft haar regieaanwijzingen voor de perfecte foto. De andere meisjes staan te wachten totdat zij aan de beurt zijn, totdat zij een nieuwe profielfoto kunnen schieten in of aan de rand van dit roze zwembad. Een meisje raakt haar telefoon kwijt tussen de stressbalmarshmallows, hoe ironisch? Ik bekijk het van een afstandje en ga stuk van het ongemak.

Dit is Instagram-museum Wondr in Amsterdam. Even over de naam: het is geen museum, het heeft niks met een museum te maken, er is geen kunstwerk te zien. Het zijn vijftien ruimtes vol kleurrijke decors waar je foto’s van jezelf en elkaar kunt nemen. Niks complex, niks waar je langer over na hoeft te denken, niks wat ongemak zou moeten oproepen. Vooraf had ik weinig zin om er heen te gaan, het is een plek waar ik als kunstliefhebber op af dien te geven. Dat ga ik niet doen, althans niet rücksichtlos, maar ik ga wel kijken naar kunsteloos anti-museum Wondr als cultuurverschijnsel, de precaire situatie waar ongemak zich op dit moment in bevindt en welke risico’s musea lopen in de wereld van Instagram.

”Ik bekijk het van een afstandje en ga stuk van het ongemak”

Ongemakkelijke kunst
Het is in Wondr allemaal zo glad als boter (hoewel ook het verval van de goedkope decors te zien is), zo vlak, dat mij een gevoel van ongemak bekruipt. Een gevoel dat lijkt op een wereldberoemd ongemakkelijk kunstwerk: Imponderabilia (1977) van Marina Abramović & Ulay. In de smalle ingang van Galleria Communale d’Arte Moderna in Bologna staan de twee kunstenaars naakt tegen over elkaar, de ruimte tussen hen zo smal dat je er zijdelings doorheen moet, onvermijdelijk schurend langs de naakte lichamen. Het is de enige weg naar binnen, aan bezoekers de vraag: naar wie draai je je toe bij het passeren? Het gaat over de kwetsbaarheid van de kunstenaar, over de relatie tussen kunstenaar en publiek, maar het meest blijven de blikken bij van passerende bezoekers. Die schreeuwen één emotie: ongemak.

Er mag gelachen worden: de kunst van comedy

De kunstenaar heeft een publiek nodig, zoals het publiek de kunstenaar nodig heeft. Of toch niet? Iris van der Zee vindt het ultieme spanningsveld tussen de kunstenaar en zijn publiek in een onverwachte hoek: Stand-up comedy.

‘Ik kan niet wachten tot de begrafenis, dan kan ik eindelijk mijn nieuwe kleren aan.’ hangt er aan de muur, tussen andere geborduurde teksten. Ik bezoek een try-out van de stand-up show van Maarten Bel in Kunsthuis SYB in het Friese Beetsterzwaag. De Rotterdamse kunstenaar verblijft daar als Artist in Residence, en verkent tijdens zijn residentie de mogelijkheden van stand-up comedy. Humor was al een groot onderdeel van de performances van Maarten, stand-up is voor hem onbekend terrein. Het verschil zit volgens Maarten vooral in de uitvoering. Wanneer hij een performance doet, zit de grap in het idee zelf, de uitvoering ervan is dan slechts een formaliteit. Bijvoorbeeld bij het uitbeelden van een plant: het idee is de grap. Bij het horen van de grap beeldt de toeschouwer Maarten al in met groene schmink, meedeinend op fictieve wind. De uitvoering ervan bevestigt slechts wat de kijker al voor zich zag. Bij stand-up werkt dat anders. Dat moet op een podium, met een microfoon en een spotlight en vooral: een verhaal met een opbouw en een goede timing. Een cabaretier neemt de kijker mee in de sfeer van een bepaald verhaal, om een setting te creëren. Zit de kijker daar eenmaal in, dan is het tijd voor de punch line en hopelijk het daaropvolgende lachsalvo.

‘Ik kan niet wachten tot de begrafenis, dan kan ik eindelijk mijn nieuwe kleren aan.’

De verwachting die komt kijken bij stand-up comedy is uiteraard anders dan bij performancekunst. Generaliserend: naar stand-up gaat men om te lachen, naar performance voor het opdoen van een ervaring – of die ervaring ongemakkelijk, grappig of ontroerend is weet het publiek vaak niet van te voren. Het publiek van Maartens stand-up show, kwam duidelijk voor een potje lekker lachen onder het genot van een biertje. Omdat ze het niet grappig genoeg vonden en de setting informeel en kleinschalig was, tapten ze vrolijk wat mopjes mee – en onderbraken Maartens verhaal. In de setting van een galerie en onder de noemer van ‘performancekunst’ zou dit niet snel gebeuren, simpelweg omdat de context van witte muren en hoge pretenties afstand creëert.

Podcast Kunst is Lang