NIHIL – Ricardo van Eyk

NIHIL
Ricardo van Eyk
2 juni – 11 juli 2020

Hierbij nodigen wij u van harte uit de tentoonstelling NIHIL te bezoeken. Wij zijn open tijdens de reguliere openingstijden en bovendien op [removed];

In de voorruimte: ‘Unlocked/Reconnected’ met het werk ‘Circumscribe’ van Chaim van [removed];Zie onderaan deze mail voor meer [removed];

We zitten met Ricardo van Eyk bij zijn studio in de zon. Even aarzelt hij, maar de titel van de tentoonstelling wordt NIHIL. Een vriend van Ricardo merkt op: “De letters van NIHIL zelf lijken wel staal- of aluminiumprofielen: I profiel/H-balk/ L-profiel, alleen de ‘N’ niet. Maar die geeft het woord dan wel weer een diagonaal mee.” “Er zit ook iets symmetrisch in het beeld van die titel”, zo denken we hardop, “net geen palindroom, terwijl het typografisch wel zo voelt.” We schrijven de titel in kapitalen.

Van Eyk’s benadering van het woord NIHIL als titel is ambivalent: enerzijds ziet hij het als een zakelijk begrip met een tamelijk negatieve connotatie, anderzijds is het voor hem een grappig woord en heeft het woord als beeld een zekere poëzie. Hij ziet het ritme van de letters als een compositie die iets zegt over de wijze waarop hij in zijn werk experimenteert met maatvoering, lijnen en [removed];

Van Eyk werkt op basis van houten constructies: planken die tegen elkaar worden geplaatst, waarbij de zaagsnede een visueel element wordt, en verf herhaaldelijk wordt aangebracht en weer weggeschuurd. De drager beïnvloedt het beeld: met het maken van het frame voor het paneel bepaalt de kunstenaar al waar onregelmatige vlakken zijn, waar letterlijk diepte te zien is, waar een schaduwlijn valt, waar een richeltje juist wat licht vangt, of waar een zaaglijn open blijft. In het uiteindelijke beeld vormen die onregelmatigheden in het oppervlak – in feite het resultaat van de eerste beslissingen tijdens het prepareren van het werk – juist het belangrijkste [removed]

Voormalig directeur van de Ateliers Dominic van den Boogerd schreef in zijn boek ‘Grote verleidingen’, gewijd aan de schilderkunst, een prachtige tekst over het werk van Ricardo van Eyk. Hij formuleerde daarin treffend hoe het werk van Van Eyk tot stand komt: “Dat eigene van Van Eyk, zoals ik het interpreteer, heeft te maken met een soort verholen geweld. Schilderen is bij hem het toetakelen van de ondergrond, een vorm van mutilatie. Het schilderij wordt opgebroken in afzonderlijke componenten, gefragmenteerd, en eenmaal weer in elkaar gezet, ziet het er gewond of beschadigd uit. Het doorboren, versnijden, bekrassen, kerven en afsteken van de verflaag verraadt een vandalistische gehardheid die Van Eyk nodig heeft om iets te creëren van buitengewone tederheid.”

In de reeks ‘Raw Film’-werken, bijvoorbeeld, komt die typische combinatie van vandalisme met tederheid prachtig tot uitdrukking. Daar bepalen mankementen in de constructie van het frame, zoals onregelmatigheden, schroefgaten en zaaglijnen het oppervlak. Het verbergen van die mankementen met plamuur, het schuren van het oppervlak dat vervolgens weer wordt overgeschilderd met latex, wordt als een schilderkunstig spel ingezet. De zwarte lijntekeningen in de ‘Raw Film’-werken zijn gemaakt met rubberen wieltjes van bouwsteigers die, wanneer ze op de rem staan, onder druk van hun gewicht en lompe formaat een spoor van rubber achterlaten. Die indirecte tekeningen doen de ene keer denken aan vluchtige condens-sporen van vliegtuigen in een wolkenloze hemel, terwijl in andere werken rechte lijnen en geometrische vormen eerder een wiskundige of bouwkundige sfeer uitstralen.

NIHIL steekt de draak met een regelmatig gehoorde opmerking dat het werk van Van Eyk minimalistisch zou zijn. NIHIL, letterlijk ‘niets’, is nog minder dan minimaal en voor Van Eyk is dat een leuke valstrik. De associatie met het minimalisme, en daarmee ook met het programma van het modernisme, is in het geval van zijn werk niet helemaal onterecht. Maar in feite is zijn werk vooral verankerd in de praktische en gestileerde vormen van het minimalisme die we om ons heen zien in het straatbeeld van een stad: de bushokjes, de elektriciteitshuisjes, het straatmeubilair. En daarbij komt: voor Van Eyk is een affiche van een Chanel-reclame net zo goed een inspiratiebron. Hij ziet zichzelf als schilder. Zijn werk komt voort uit een speciale fascinatie voor de stedelijke omgeving als een continu veranderend systeem en de manier waarop de stad functioneert als een ‘drager’ van sporen van menselijke aanwezigheid, het verstrijken van de tijd en tekenen van verval. Deze zichtbare sporen van menselijke aanwezigheid fungeren als uitgangspunt voor zijn schilderijen en installaties die soms worden beschreven als ‘in between architecture’.

In het nieuwe werk dat getoond wordt in een echte Van Eyk installatie wordt zichtbaar dat het ontstaansproces van de schilderijen steeds complexer is geworden: het is een her-uitvinden van wat schilderkunst kan zijn – in materiaal, in het denken -, terwijl in het uiteindelijke beeld altijd een geconcentreerde eenvoud spreekt. Over NIHIL hoeft dan ook niet geaarzeld te worden!

Ricardo van Eyk werd geboren in 1993 in Utrecht (NL). Hij studeerde in 2016 af aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, HKU. In 2017 en 2018 woonde hij aan de Ateliers in Amsterdam. Het werk van Van Eyk maakte deel uit van verschillende groepstentoonstellingen op [removed] het Dordrechts Museum, Dordrecht (2018, NL); Billytown, Den Haag (2018, NL); Nest, Den Haag (2018, NL); the Vishal, Haarlem (2018, NL); tegenboschvanvreden, Amsterdam (2018, NL) en bij Art Rotterdam (2019, 2020, NL). In 2018 had hij ook een solopresentatie in P ///// AKT, Amsterdam (NL). Van Eyk werd genomineerd voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst ([removed] in 2019), was genomineerd voor de VG Award (2020) en won de Buning Brongers Prijs in 2018.

Visit our homepage | Unsubscribe